Кітап жинау – мұрат емес, оқу мұрат!
Естеріңізде болса, сол тұстағы ҚР Мәдениет және спорт министрлігі 2021 жылды «Қазақстандағы балалар мен жасөспірімдердің кітап оқуын қолдау жылы» деп жариялаған-тұғын.
Қоғамды сыбайластықтан, жемқорлықтан, кландық жүйеден ада ету үшін қолға алынып жатқан амал-шарғыда есеп жоқ. Заңнама қаншалықты қатаң бола түссе де, күрес қаншалықты күшейсе де, шенеуніктер «прозрачный кабинетке» көшіріле бастаса да, түпкілікті тоқтайтын түр байқатар емес. Жүйе, қоғам тәрбиеге илікпей тұр, сана сілкінбей жатыр.
Сол сияқты, қоғамның жас буынын – жеткіншектерді кітап оқуға тарту мақсатымен небір әдіс-тәсілдерді де қолданып келеміз. Бірақ кітапқұмарлық бұрынғыдай бұқаралық сипат алып кеткен жоқ. Неліктен? Не себеп? Нені дұрыстай алмай отырмыз?
Оқушы, студент шағымызда қазақ тілінде өзіміздікі бар, әлемдігі бар классикалық көркем кітаптарды зорға іздеп табатынбыз, ұрлайтынбыз, оқуға ала тұрып, артынша ұмыттырып, бермей кететін едік. Қазір ше? Сырт сапасы да, ішкі мазмұны да мен мұндалаған сойқан кітаптар сөрелерде самсап тұр!
Мәдениет үйі, мектеп дегендерге аяқ басып тұрып, әдеттегідей кітапханаға кірмей кетсек, біз үшін қылмыспен тең.
Айтайын дегенім: қайсыбір мектептегі кітапханаға бара қалсаңыз: «Біздегі көркем әдебиеттің қоры осынша, былтыр пәленше дана, биыл түгенше дана көркем әдебиеттер алдық» деп есеп бере жөнеледі. Жұмыс бабымен талай мектепте болып жүрміз. Тіпті, кейде кейбіріне “қысқа күнде қырық рет” бас сұғамыз. Солардың кітапхана сөрелерінде самсап тұрған қазақ тіліндегі су жаңа, алынғанына берісі бір-екі, арысы бес-он жыл болған классикалығы бар, басқасы бар, талай жинақтардың беті мүлде ашылмағанын, парақтары желімделген қалпы тұрғанын көргенде ішің қан жылайды. Егер мұғалімі де, оқушысы да бетін ашпаса, онда қаржы шығындап, мұндай кітаптарды алудың, қордағы кітап санын арттырып, соған масаттанудың не қажеті бар?!
Не істеу керек? Кітап оқуды қолдау жылы не өзгерте аламыз?
Асыл ӘБІШЕВ.
